Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’ndan Dr. M. Coşkun Cangöz, 2024 yılına ait bütçe ve borç verilerini inceledi. Hazine borç stokunun üç yıl önce 2.7 trilyon TL iken 2024 yılı sonunda 9.2 trilyon lirayı geçtiğini belirtti. Cangöz, geçtiğimiz yılda Hazine’nin toplam borçlanmasının 2.6 trilyon TL’ye ulaşarak yaklaşık olarak GSYH’nin yüzde 6’sına denk geldiğine dikkat çekti. Bu süreçte Hazine, 1.04 trilyon TL anapara ödemesi için yeni borçlanma gerçekleştirdi ve buna ek olarak 1.5 trilyon TL daha borç alarak toplamda GSYH’nin yüzde 3.5’ine tekabül eden bu miktar, son beş yıldaki en yüksek net borçlanma seviyesine işaret etmektedir.
DESTEĞİN ARTIŞI
2024 yılında Hazine, 1 trilyon 43 milyar TL anapara ödemesinin yanı sıra 1 trilyon 175 milyar TL faiz ödemesi yaparak borç servisini yerine getirdi. Böylece Hazine, kriz dönemleri de dahil olmak üzere ilk kez borç anaparasından daha fazla faiz ödemesi yaptı. Faiz giderinin GSYH’ye oranı son 3 yılda artarak yüzde 2.9’a ulaştı. Aynı zamanda, ödenen vergilerin giderek artan oranda faiz ödemeleri için kullanıldığını görmekteyiz. Geçen yıl hanehalkı ve işletmelere 445.6 milyar TL destek sağlanırken, bütçenin faiz gideri 1 trilyon 270 milyar TL’ye ulaştı.
Faiz Harcamaları Artmaya Devam Edecek
Merkez Bankası, Aralık 2024’te faiz indirimlerine başlasa da Hazine’nin faiz gideri gelecek yıllarda artmaya devam edecek. Bu konuya dikkat çeken Cangöz, faiz indirimlerinin kısa vadede sadece Hazine’nin yeni borçlanmalarına ve değişken faizli olan TLREF’e endeksli senetlere etki edeceğini belirtti. Faiz indirimlerine rağmen, 2025 ve ileriki yıllarda bütçedeki faiz yükünün artmaya devam edeceğini ve faiz giderlerinin anapara ödemelerinin üzerinde olacağını ifade etti. Hazine’nin 9.2 trilyonluk borç stokunun yüzde 56’sı dövize, yüzde 44’ü ise TL’ye endeksli.
